Orðið brunch er nánast ómögulegt að þýða með góðu móti. Það er sambland af ensku orðunum yfir morgunmat og hádegismat, breakfast and lunch, og flestar tilraunir til að þýða yfir á önnur tungumál hafa mistekist. Franska akademían, Academie Francaise, sem er málfarslögregla þeirra Frakka, gerði þó heiðarlega tilraun þegar hugtakið „le grand petit dejeuner“ var kynnt til sögunnar. Það hefur þó – merkilegt nokk – ekki náð að festa sig í sessi.
Þannig er það því svo að brunch hefur náð fótfestu í íslenskri orðanotkun, stundum í gervinu brönsj, og notið vaxandi vinsælda. Líkt og heitið gefur til kynna er þetta máltíð sem er mikil um sig og á að koma í stað tveggja máltíða.
Fyrirbærið eða öllu heldur hugtakið á líklega uppruna sinn að rekja til Bretlands einhvern tímann á nítjándu öld, þótt sögum beri ekki saman um nákvæmlega hvar og hvernig. Það var hins vegar í Bandaríkjunum sem brunchinn fór á flug. Hann naut mikilla vinsælda í Chicago á fjórða áratugnum þar sem efnaðir ferðalangar á leið yfir álfuna áðu þar yfir miðjan dag og fengu sér góða máltíð. Það var svo eftir stríð sem hann festi sig endanlega í sessi sem miðdegismáltíð á sunnudegi og veitingastaðir um öll Bandaríkin fóru að bjóða brunch.
Það gilda í raun engar sérstakar reglur um hvað felist í brunch. Yfirleitt eru þó að finna eitthvað sem maður tengir við morgunmat, s.s. pönnukökur, síróp, egg og beikon en einnig eru oftast þyngri kjöt- og fiskréttir í boði. Ákveðnir drykkir hafa svo þróast með svo sem hin klassíska Mimosa, þar sem kampavíni og appelsínusafa er blandað saman.
Hér á landi hefur brunch-inn notið vaxandi vinsælda og verið í boði víða um bæ. Ekki síst hefur verið vinsælt fyrir nokkrar kynslóðir að eiga gott sunnudagshádegi saman með þessum hætti. Nú í janúar reið svo sjálft Hótel Holt á vaðið og býður nú upp á brunch í fyrsta skipti í sögu sinni, í hádeginu á bæði laugar- og sunnudögum.
Friðgeir Ingi Eiríksson yfirmatreiðslumaður segir þessa hugmynd hafa blundað í sér lengi og markmiðið sé að bjóða fólki upp á góðan mat á viðráðanlegu verði. Þarna er blandað saman margvíslegum réttum og fá gestir í byrjun pönnukökur með eggi og beikoni, hinn klassíska graflax holtsins og franska lauksúpu. Þá kemur grillspjót með naute-ribeye, lambalæri og svínalund, kartöflugratín og bearnaise og piparsósu. Loks koma svo Suzette-pönnukökur og Valrhona-súkkulaðikaka. Ekki nein lítil máltíð, enda ætlað að leysa tvær af hólmi.
